SPIS TREŚCI
PODZIĘKOWANIA, 15
MIGRACJE W HISTORII EUROPY, 17
Europa, migracje, długie trwanie, 19
Migracje, 21
Periodyzacja, 25
Dobrowolność i przymus – „inkluzywne” i „ekskluzywne” ujęcie migracji, 30
I. MIGRACJE (1650–1815), 35
1. MIGRACJE W EUROPIE PRZEDPRZEMYSŁOWEJ (1650–1750), 37
MIGRACJE NA WSI, 38
Pasterstwo, 39
Kapitalizm w rolnictwie angielskim, 40
Dziedziczenie, własność, rodzina , 41
Służba, 42
Małżeństwa, 46
REGIONALNE SYSTEMY MIGRACJI ZAROBKOWYCH, 46
Służba wojskowa, 51
URBANIZACJA I MIGRACJE DO MIAST, 53
Liczebność miast, 54
Migracje i rozrastanie się miast, 54
Migranci, 56
Migracje i produkcja w miastach, 59
Miasta średnie – migracje cyrkularne i krótkodystansowe, 60
Wielkie miasta, 61
KOLONIZACJA TERENÓW ODLEGŁYCH, 64
UCHODŹCY, 65
2. MIGRACJE W EUROPIE PRZEDPRZEMYSŁOWEJ (1750–1850), 71
KONTYNUACJE, 71
LUDNOŚĆ, DEMOGRAFIA, WŁASNOŚĆ, 72
WCZESNY PRZEMYSŁ I MIGRACJE, 75
Saksonia – Prusy Wschodnie – Królestwo Polskie: przykład jednego rodu, 78
EKSPANSJA SEZONOWYCH MIGRACJI, 83
Systemy migracyjne, 83
Hiszpania i Francja – schyłek dawnego układu migracyjnego, 85
ROLNICZA KOLONIZACJA EUROPEJSKICH PERYFERII, 86
Prusy, 87
Osadnictwo na południu Europy, 88
MIGRACJE DO MIAST W XVIII WIEKU, 89
Wzrost liczby ludności miast w wyniku imigracji, 90
Bordeaux, 92
Ograniczanie samorządu stanowego miast i migracje w Europie środkowej, 93
Ludzie marginesu, 94
3. WYJAZDY EUROPEJCZYKÓW ZA OCEANY (XVII–XVIII W.), 97
DOBROWOLNOŚĆ I NIEDOBROWOLNOŚĆ MIGRACJI, 97
EUROPEJSKA EKSPANSJA I MIGRACJE ZAMORSKIE (XVI–XVIII W.), 98
Anglia i Ameryka Północna, 98
Emigracja do kolonii północnoamerykańskich – służba kontraktowa, 99
Osadnicza imigracja do Nowej Anglii, 104
Niemcy i inni Europejczycy w koloniach brytyjskich, 105
Francuzi w Ameryce, 109
Hiszpanie, 112
Portugalskie osadnictwo w świecie, 114
Anglicy w Indiach, 115
Kolonizacja holenderska i szwedzka, 115
Ludzie pogranicza w koloniach, 118
4. EMIGRACJA POLITYCZNA I UCHODŹSTWO (1789–1870), 119
1789–1814, 119
1815–1870, 120
II. MIGRACJE WIEKU XIX (1815–1914), 129
1. EUROPA WIEJSKA, 131
WZROST LICZBY LUDNOŚCI I ZMIANY GOSPODARCZO-SPOŁECZNE, 136
Kapitalistyczne rolnictwo i zmiany w zatrudnieniu na wsi, 139
Anglia, Walia, Szkocja i Irlandia, 141
Skandynawia, 145
Niemcy, 146
Wschodnie prowincje Niemiec, 149
Ziemie polskie, 152
Z Królestwa Kongresowego do niemieckiego rolnictwa, 153
Historia jednego wychodźcy, 155
ROSJA – MIGRACJE WEWNĘTRZNE, 157
Imigracja na rolę w Królestwie Polskim, 157
Kolonizacja w Cesarstwie Rosyjskim, 158
AUSTRO-WĘGRY, 160
Galicja i migracje sezonowe na wsi, 160
Kraje Korony św. Stefana, 165
Wewnętrzne konsekwencje migracji we wschodniej Europie, 166
Polityczne debaty wokół migracji, 166
2. URBANIZACJA I INDUSTRIALIZACJA: ŚWIAT MIEJSKI, 169
MIĘDZYNARODOWA GOSPODARKA: KRAJE EMIGRACJI I KRAJE IMIGRACJI, 169
Rola i polityka państw, 169
MIGRACJE DO MIAST, 170
Urbanizacja, 170
Odległości, 172
Urbanizacja, industrializacja i praca czasowa, 173
MIGRANCI W RÓŻNYCH TYPACH MIAST, 174
MIASTA PRZEMYSŁU TEKSTYLNEGO, 174
Roubaix, 175
Codzienne dojazdy do pracy, 176
Verviers, Brema, Biella, 177
Przemysł tkacki w Królestwie Polskim, 177
MIASTA PRZEMYSŁU CIĘŻKIEGO, 178
Migracje robotników wykwalifikowanych, 179
Wielka Brytania, 180
Niemcy: przemysł i migracje, 180
Georgsmarienhütte, 180
Duisburg, 181
Międzynarodowa siła robocza w przemyśle, 182
Zagłębie Saary, Lotaryngia, Luksemburg, Walonia, 183
MIASTA HANDLOWE I ADMINISTRACYJNE, 184
Kolonia, Amiens, Nîmes, Antwerpia, 184
Służące i samotne kobiety, 185
Miasta Królestwa Polskiego i Warszawa, 188
Porty morskie, 190
ROZMAITE ASPEKTY MIEJSKIEGO ŻYCIA, 191
Ludzie marginesu, przestępczość, 191
Problemy adaptacji w mieście, 191
Bretończycy w Paryżu, 192
Irlandczycy w Wielkiej Brytanii, 193
Zagłębie Ruhry i międzynarodowa siła robocza w „hybrydowych społeczeństwach”, 197
Nord-Pas-de-Calais – francuskie postscriptum, 200
Włosi w Europie, 202
Sieci społeczne – przykład jednej rodziny, 205
MIGRACJE W MONARCHII AUSTRO-WĘGIERSKIEJ, 206
Fazy i wzory migracji, 207
1880–1910, 207
Warunki rozwoju migracji, 208
Migracje wewnętrzne w Austro-Węgrzech, 209
Przedlitawia, 210
Zalitawia, 211
Wiedeń – eldorado Dolnej Austrii, 212
Budapeszt, 214
WSCHODNIOEUROPEJSCY I ROSYJSCY ŻYDZI, 214
INDUSTRIALIZACJA W CESARSTWIE ROSYJSKIM, 220
3. MIGRACJE TRANSOCEANICZNE (1820–1914), 223
MIGRACJE I BUDOWA KOLONIALNYCH IMPERIÓW, 225
GLOBALNA SIŁA ROBOCZA, 226
Transport, 228
Agenci i regulacje państwowe, 230
ODBIORCY, 234
Stany Zjednoczone Ameryki: „stara” i „nowa” imigracja, 234
Ameryka Łacińska, 239
Argentyna, 240
Brazylia, 242
Meksyk, 245
Kanada, 246
Australia, 247
MIGRANCI, 250
Anglicy i Szkoci, 251
Irlandczycy, 252
Irlandzka tożsamość: migracje dobrowolne i przymusowe, 253
Skandynawowie, 255
Norwegowie, 256
Szwedzi, 260
Niemcy, 262
Niemcy w Ameryce Łacińskiej, 264
Włosi, 265
Agnone i Sycylia: migracje i wybory, 268
Austro-Węgry: wychodźstwo zaoceaniczne, 270
Węgrzy, 272
Żydzi, 274
Syjonistyczna emigracja w Palestynie, 276
MIGRACJE I KRAJE EMIGRACJI, 278
Migracje powrotne, 278
Migracje i zmiany, 281
Emigracja i kraj, 286
POST SCRIPTUM, 289
BIBLIOGRAFIA, 291
SPIS TABEL, 329