Ostatnie dekady przynoszą gruntowne przeobrażenia w sferze gospodarczej w skali całego świata. W literaturze naukowej i w publicystyce są one identyfikowane i określane na wiele sposobów w odwołaniu do cechy uznanej za główną. Mimo złożoności i wieloaspektowości powstającego porządku jego sedna upatruję w nowej zasadzie pierwszej, ukierunkowującej i organizującej działania najpotężniejszych podmiotów gospodarczych władnych przekształcać współczesny świat. Nową, manifestowaną w działaniach, lecz niepisaną, niewypowiadaną i nieeksponowaną zasadę sprowadzić można do następującej dyrektywy: „możliwie najwięcej szczęścia dla możliwie najmniejszej liczby ludzi”. Stanowi ona
de facto odwrócenie właściwej etyce utylitarystycznej zasady użyteczności postulującej maksymalizację powszechnego szczęścia i wyrażanej w znanym sformułowaniu:
the greatest happiness of the greatest number. Nowa zasada, którą wyżej wyeksplikowałam, wypływa z przyjętego i obowiązującego imperatywu bezwzględnej maksymalizacji zysku, a jej zaprowadzenie, ugruntowanie i realizację umożliwia globalizacja. Uzyskane w warunkach globalizacji przez najsilniejsze podmioty gospodarcze potężne środki i swoboda działania sprawiają, że rozprzestrzeniają one w świecie nową zasadę działania gospodarczego w tempie pożaru lasu, poddając jej i organizując za jej pomocą rzeczywistość gospodarczą kolejnych państw i regionów globu.
Z rozdziału I
Książkę tę czyta się znakomicie, co najmniej z dwóch powodów: po pierwsze, napisana jest świetnym, żywym językiem; po drugie, wciąga czytelnika, prowokuje do dyskusji ze względu na odwagę i demaskatorską pasję autorki w podejściu do analizowanych przedmiotów. Krystyna Romaniszyn pokazuje ukryte, groźne oblicze zjawisk uznanych najczęściej za „naturalne” w domyśle pozytywne, postępowe, wynikające „z ducha czasu.
Z recenzji prof. dr. hab. Andrzeja Piotra Szpocińskiego, ISP PAN i Collegium Civitas
Krystyna Romaniszyn – prof. dr hab., pracownik Instytutu Socjologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zainteresowania naukowe: socjologia i antropologia konsumpcji, antropologia gospodarcza, socjologia migracji. Najnowsze publikacje: Portrety i autoportret. Polscy o sobie, innych narodach, Europie i Unii Europejskiej (2005); Rzecz o pracy i konsumpcji. Analiza antropologiczna (2007); Culture and Migration. The Cultural Implications of International Migrations in the Light of Fieldwork Evidence (2008); Nowa droga do zniewolenia? O życiu w społeczeństwie konsumpcyjnym (2011); Dyskurs postkolonialny a dzieje Polski (2013).