Performans, performatywność, performer
Próby definicji i analizy krytyczne
Redakcja: Ewa Bal, Wanda Świątkowska
Seria: Nowe Perspektywy. Performatyka
Liczba stron: 386
Format: 15,8x23,5 cm
Rok wydania: 2013
Data premiery: 13.01.2014
Data wydania e-booka: 17.03.2023
Opis książki
Mówi się, że performatyka jest nauką o performansach, ale przecież definicja tego ostatniego terminu pozostaje bardzo płynna i obejmuje nie tylko działania artystyczne zwane w języku angielskim performance art z lat sześćdziesiątych XX wieku, ale także rytuały, gry, życie codzienne, działalność polityczną, tożsamość, by przytoczyć kilka najbardziej narzucających się skojarzeń. Pytanie zatem o zakres rozumienia takich pojęć jak performans, performatywność, performer wynika z jednej strony z rozległości samej performatyki, która obejmuje swoim zasięgiem coraz to nowe obszary przynależne do niedawna tradycyjnym naukom społecznym i humanistycznym: lingwistyce, socjologii, psychologii, antropologii czy historii. Z drugiej zaś strony kłopoty pojęciowe są rezultatem niestabilnego usytuowania tej dyscypliny w kontekście lub poza kontekstem dotychczasowych teatrologicznych badań.
Zatytułowanie książki trzema terminami, Perfomans, performatywność performer, które zawierają obcy językowi polskiemu rdzeń perform, może więc sugerować, że oto pojawia się na rynku jakiś rodzaj słownika bądź encyklopedii, które podsuwa gotowe definicje bez konieczności prowadzenia długotrwałych kwerend. Tymczasem naszą intencją było raczej wyznaczenie obszarów terminologicznej negocjacji różnic i zachęta do przedsięwzięcia dalszych poszukiwań na własną rękę. Niniejsza książka dowodzi naszym zdaniem silnej woli polskiego środowiska naukowego, by nie przyjmować bezrefleksyjnie ustaleń powstałych na obcym gruncie, ale by krytycznie włączyć się do szerszej globalnej dyskusji w ramach nowej dziedziny wiedzy.
Fragment Wstępu
O serii
Nowe perspektywy. Performatyka
Redaktor serii: Ewa Bal
Celem serii Nowe Perspektywy. Performatyka jest prezentacja zarówno polskich, jak i tłumaczonych z języków obcych opracowań metodologicznych i analitycznych mieszczących się w zakresie intensywnie rozwijającej się współcześnie także na polskim gruncie dyscypliny naukowej – performatyki. Obejmuje ona swoim zakresem zjawiska zarówno należące do tradycyjnej teatrologii, takie jak wszelkiego rodzaju przedstawienia artystyczne i medialne, jak i szeroko rozumiane przejawy życia społecznego i indywidualnego, określane niekiedy mianem przedstawień kulturowych, oraz towarzyszącą im refleksję naukową. Bada je pod kątem ich performatywnego charakteru rozumianego najogólniej jako procesualność i sprawczość, który – jak się nam wydaje – można uznać za podstawowy aspekt współczesnej rzeczywistości w jej różnych odmianach kulturowych.
Redaktor serii: Ewa Bal
Celem serii Nowe Perspektywy. Performatyka jest prezentacja zarówno polskich, jak i tłumaczonych z języków obcych opracowań metodologicznych i analitycznych mieszczących się w zakresie intensywnie rozwijającej się współcześnie także na polskim gruncie dyscypliny naukowej – performatyki. Obejmuje ona swoim zakresem zjawiska zarówno należące do tradycyjnej teatrologii, takie jak wszelkiego rodzaju przedstawienia artystyczne i medialne, jak i szeroko rozumiane przejawy życia społecznego i indywidualnego, określane niekiedy mianem przedstawień kulturowych, oraz towarzyszącą im refleksję naukową. Bada je pod kątem ich performatywnego charakteru rozumianego najogólniej jako procesualność i sprawczość, który – jak się nam wydaje – można uznać za podstawowy aspekt współczesnej rzeczywistości w jej różnych odmianach kulturowych.
Język publikacji
polski
Tytuł w języku angielskim
Performance, performativity, performer : definitions and critical analysis
Wydanie
pierwsze
Redakcja
Ewa Bal
, Wanda Świątkowska
, Wanda Świątkowska
Projekt okładki
Łukasz Dąbrowski
ISBN: 978-83-233-3599-3
e-ISBN (pdf): 978-83-233-8964-4
POLECANE KSIĄŻKI
105,00
zł
84,00
zł
NOWOŚCI
Performans, performatywność, performer
Próby definicji i analizy krytyczne
SPIS TREŚCI
Ewa Bal, Wanda Świątkowska, Negocjacje terminologiczne 7
I Próby definicji
Marco De Marinis, Performans i teatr. Od aktora do performera i z powrotem? (przełożyła Ewa Bal) 19
Tomasz Kubikowski, Czym jest z natury performans? 41
Jacek Wachowski, Performer, performans, performatywność, czyli o miejscu performatyki w badaniach teatrologicznych 53
II Analizy krytyczne
1 Performans
Agnieszka Sosnowska, Performans wykonywany w pustkę 67
Ewa Jeleń-Kubalewska, Zawód: performer. Fotograf i jego przypadki 79
Agata Kołodziej, Mowa w (s)tarciu z pismem. Slam poetycki jako przykład symbiozy tekstu i wydarzenia 89
Artur Grabowski, Dramatu-pisanie jako performans. Zeznanie sprawcy 97
Piotr Dobrowolski, Teatr otwarty. Performanse Porywaczy Ciał wobec estetyki zdarzenia 107
Katarzyna Peplinska, Biomechanika jako performans kulturowy, organizacyjny i techniczny 119
Joanna Ostrowska, Odcienie performatywnej reżyserii ‒ między
Julianem Beckiem i Judith Maliną a Tadeuszem Kantorem 127
Patryk Kencki, Performanse jezuickie w dawnej Rzeczypospolitej 141
Artur Duda, Performerzy i media ludzkie a teatr w starożytnej Grecji 153
2 Performatywność
Justyna Stasiowska, Even Better Than the Real Thing. Relacja DJ-a z publicznością jako nowy model performatywności 169
Magdalena Talar, Flânerie spojrzenia, czyli sztuka bycia hiperwidzem na przykładzie Życia seksualnego dzikich Krzysztofa Garbaczewskiego 177
Joanna Jopek, Lekcja anatomii. O barokowej figurze anatoma-performera 185
Marcin Kościelniak, Sabat mięsa 193
Leszek Karczewski, Prowokacja wobec konserwatywnego oka. Performans osób z niepełnosprawnościami 203
Ewa Bal, Roberto Benigni i Beppe Grillo obalają premiera. Teatralność i polityczność jako dwa aspekty performatywności 213
Alicja Górkiewicz, Jakub Papuczys, „Współczesny performans nie zna granic”. Przykład Moniki Strzępki i Pawła Demirskiego 223
Agnieszka Marek, Grzegorz Stępniak, Performowanie queerowej utopii: przypadek Natalie Barney i kabaretu muzycznego Kiki & Herb 233
Małgorzata Leyko, Rudolf Laban: kryształ, roślina, zwierzę 245
3 Performer
Katarzyna Woźniak, Nowoczesny/ponowoczesny – Grotowski w poszukiwaniu esencji tożsamości Performera 255
Dagmara Łuba, Anna Matras, Iwan Wyrypajew. Showman jako nowy model artysty teatru 263
Dariusz Kosiński, Wojna z Arlekinem, czyli to macie, co się państwu daje 271
Paolo Puppa, Opowiadacze historii we Włoszech – wybrane aspekty (przełożyła Katarzyna Woźniak) 279
Jolanta Dygul, Prolog w teatrze włoskim: Goldoni i Fo 293
Katarzyna Lemańska, Karolina Wycisk, Harakiri Farmers – nowy wizerunek artysty performera w teatrze tańca 307
Julia Hoczyk, Tancerz butō jako performer, ciało jako spektakl. Kilka uwag o obecności tancerza i percepcji ciała w butō 315
Jadwiga Majewska, Tancerz jako postać i performer 327
Dobrosława Marszałkowska, Charakterystyka działań performerskich Yasumasy Morimury 339
Halina Waszkiel, Lalkarz- performer 347
Julia Szczęsna, Żywe pomniki – performer uliczny 357
Noty o autorach 369
Indeks nazwisk 377
I Próby definicji
Marco De Marinis, Performans i teatr. Od aktora do performera i z powrotem? (przełożyła Ewa Bal) 19
Tomasz Kubikowski, Czym jest z natury performans? 41
Jacek Wachowski, Performer, performans, performatywność, czyli o miejscu performatyki w badaniach teatrologicznych 53
II Analizy krytyczne
1 Performans
Agnieszka Sosnowska, Performans wykonywany w pustkę 67
Ewa Jeleń-Kubalewska, Zawód: performer. Fotograf i jego przypadki 79
Agata Kołodziej, Mowa w (s)tarciu z pismem. Slam poetycki jako przykład symbiozy tekstu i wydarzenia 89
Artur Grabowski, Dramatu-pisanie jako performans. Zeznanie sprawcy 97
Piotr Dobrowolski, Teatr otwarty. Performanse Porywaczy Ciał wobec estetyki zdarzenia 107
Katarzyna Peplinska, Biomechanika jako performans kulturowy, organizacyjny i techniczny 119
Joanna Ostrowska, Odcienie performatywnej reżyserii ‒ między
Julianem Beckiem i Judith Maliną a Tadeuszem Kantorem 127
Patryk Kencki, Performanse jezuickie w dawnej Rzeczypospolitej 141
Artur Duda, Performerzy i media ludzkie a teatr w starożytnej Grecji 153
2 Performatywność
Justyna Stasiowska, Even Better Than the Real Thing. Relacja DJ-a z publicznością jako nowy model performatywności 169
Magdalena Talar, Flânerie spojrzenia, czyli sztuka bycia hiperwidzem na przykładzie Życia seksualnego dzikich Krzysztofa Garbaczewskiego 177
Joanna Jopek, Lekcja anatomii. O barokowej figurze anatoma-performera 185
Marcin Kościelniak, Sabat mięsa 193
Leszek Karczewski, Prowokacja wobec konserwatywnego oka. Performans osób z niepełnosprawnościami 203
Ewa Bal, Roberto Benigni i Beppe Grillo obalają premiera. Teatralność i polityczność jako dwa aspekty performatywności 213
Alicja Górkiewicz, Jakub Papuczys, „Współczesny performans nie zna granic”. Przykład Moniki Strzępki i Pawła Demirskiego 223
Agnieszka Marek, Grzegorz Stępniak, Performowanie queerowej utopii: przypadek Natalie Barney i kabaretu muzycznego Kiki & Herb 233
Małgorzata Leyko, Rudolf Laban: kryształ, roślina, zwierzę 245
3 Performer
Katarzyna Woźniak, Nowoczesny/ponowoczesny – Grotowski w poszukiwaniu esencji tożsamości Performera 255
Dagmara Łuba, Anna Matras, Iwan Wyrypajew. Showman jako nowy model artysty teatru 263
Dariusz Kosiński, Wojna z Arlekinem, czyli to macie, co się państwu daje 271
Paolo Puppa, Opowiadacze historii we Włoszech – wybrane aspekty (przełożyła Katarzyna Woźniak) 279
Jolanta Dygul, Prolog w teatrze włoskim: Goldoni i Fo 293
Katarzyna Lemańska, Karolina Wycisk, Harakiri Farmers – nowy wizerunek artysty performera w teatrze tańca 307
Julia Hoczyk, Tancerz butō jako performer, ciało jako spektakl. Kilka uwag o obecności tancerza i percepcji ciała w butō 315
Jadwiga Majewska, Tancerz jako postać i performer 327
Dobrosława Marszałkowska, Charakterystyka działań performerskich Yasumasy Morimury 339
Halina Waszkiel, Lalkarz- performer 347
Julia Szczęsna, Żywe pomniki – performer uliczny 357
Noty o autorach 369
Indeks nazwisk 377
Performans, performatywność, performer
Próby definicji i analizy krytyczne
SPIS TREŚCI
Ewa Bal, Wanda Świątkowska, Negocjacje terminologiczne 7
I Próby definicji
Marco De Marinis, Performans i teatr. Od aktora do performera i z powrotem? (przełożyła Ewa Bal) 19
Tomasz Kubikowski, Czym jest z natury performans? 41
Jacek Wachowski, Performer, performans, performatywność, czyli o miejscu performatyki w badaniach teatrologicznych 53
II Analizy krytyczne
1 Performans
Agnieszka Sosnowska, Performans wykonywany w pustkę 67
Ewa Jeleń-Kubalewska, Zawód: performer. Fotograf i jego przypadki 79
Agata Kołodziej, Mowa w (s)tarciu z pismem. Slam poetycki jako przykład symbiozy tekstu i wydarzenia 89
Artur Grabowski, Dramatu-pisanie jako performans. Zeznanie sprawcy 97
Piotr Dobrowolski, Teatr otwarty. Performanse Porywaczy Ciał wobec estetyki zdarzenia 107
Katarzyna Peplinska, Biomechanika jako performans kulturowy, organizacyjny i techniczny 119
Joanna Ostrowska, Odcienie performatywnej reżyserii ‒ między
Julianem Beckiem i Judith Maliną a Tadeuszem Kantorem 127
Patryk Kencki, Performanse jezuickie w dawnej Rzeczypospolitej 141
Artur Duda, Performerzy i media ludzkie a teatr w starożytnej Grecji 153
2 Performatywność
Justyna Stasiowska, Even Better Than the Real Thing. Relacja DJ-a z publicznością jako nowy model performatywności 169
Magdalena Talar, Flânerie spojrzenia, czyli sztuka bycia hiperwidzem na przykładzie Życia seksualnego dzikich Krzysztofa Garbaczewskiego 177
Joanna Jopek, Lekcja anatomii. O barokowej figurze anatoma-performera 185
Marcin Kościelniak, Sabat mięsa 193
Leszek Karczewski, Prowokacja wobec konserwatywnego oka. Performans osób z niepełnosprawnościami 203
Ewa Bal, Roberto Benigni i Beppe Grillo obalają premiera. Teatralność i polityczność jako dwa aspekty performatywności 213
Alicja Górkiewicz, Jakub Papuczys, „Współczesny performans nie zna granic”. Przykład Moniki Strzępki i Pawła Demirskiego 223
Agnieszka Marek, Grzegorz Stępniak, Performowanie queerowej utopii: przypadek Natalie Barney i kabaretu muzycznego Kiki & Herb 233
Małgorzata Leyko, Rudolf Laban: kryształ, roślina, zwierzę 245
3 Performer
Katarzyna Woźniak, Nowoczesny/ponowoczesny – Grotowski w poszukiwaniu esencji tożsamości Performera 255
Dagmara Łuba, Anna Matras, Iwan Wyrypajew. Showman jako nowy model artysty teatru 263
Dariusz Kosiński, Wojna z Arlekinem, czyli to macie, co się państwu daje 271
Paolo Puppa, Opowiadacze historii we Włoszech – wybrane aspekty (przełożyła Katarzyna Woźniak) 279
Jolanta Dygul, Prolog w teatrze włoskim: Goldoni i Fo 293
Katarzyna Lemańska, Karolina Wycisk, Harakiri Farmers – nowy wizerunek artysty performera w teatrze tańca 307
Julia Hoczyk, Tancerz butō jako performer, ciało jako spektakl. Kilka uwag o obecności tancerza i percepcji ciała w butō 315
Jadwiga Majewska, Tancerz jako postać i performer 327
Dobrosława Marszałkowska, Charakterystyka działań performerskich Yasumasy Morimury 339
Halina Waszkiel, Lalkarz- performer 347
Julia Szczęsna, Żywe pomniki – performer uliczny 357
Noty o autorach 369
Indeks nazwisk 377
I Próby definicji
Marco De Marinis, Performans i teatr. Od aktora do performera i z powrotem? (przełożyła Ewa Bal) 19
Tomasz Kubikowski, Czym jest z natury performans? 41
Jacek Wachowski, Performer, performans, performatywność, czyli o miejscu performatyki w badaniach teatrologicznych 53
II Analizy krytyczne
1 Performans
Agnieszka Sosnowska, Performans wykonywany w pustkę 67
Ewa Jeleń-Kubalewska, Zawód: performer. Fotograf i jego przypadki 79
Agata Kołodziej, Mowa w (s)tarciu z pismem. Slam poetycki jako przykład symbiozy tekstu i wydarzenia 89
Artur Grabowski, Dramatu-pisanie jako performans. Zeznanie sprawcy 97
Piotr Dobrowolski, Teatr otwarty. Performanse Porywaczy Ciał wobec estetyki zdarzenia 107
Katarzyna Peplinska, Biomechanika jako performans kulturowy, organizacyjny i techniczny 119
Joanna Ostrowska, Odcienie performatywnej reżyserii ‒ między
Julianem Beckiem i Judith Maliną a Tadeuszem Kantorem 127
Patryk Kencki, Performanse jezuickie w dawnej Rzeczypospolitej 141
Artur Duda, Performerzy i media ludzkie a teatr w starożytnej Grecji 153
2 Performatywność
Justyna Stasiowska, Even Better Than the Real Thing. Relacja DJ-a z publicznością jako nowy model performatywności 169
Magdalena Talar, Flânerie spojrzenia, czyli sztuka bycia hiperwidzem na przykładzie Życia seksualnego dzikich Krzysztofa Garbaczewskiego 177
Joanna Jopek, Lekcja anatomii. O barokowej figurze anatoma-performera 185
Marcin Kościelniak, Sabat mięsa 193
Leszek Karczewski, Prowokacja wobec konserwatywnego oka. Performans osób z niepełnosprawnościami 203
Ewa Bal, Roberto Benigni i Beppe Grillo obalają premiera. Teatralność i polityczność jako dwa aspekty performatywności 213
Alicja Górkiewicz, Jakub Papuczys, „Współczesny performans nie zna granic”. Przykład Moniki Strzępki i Pawła Demirskiego 223
Agnieszka Marek, Grzegorz Stępniak, Performowanie queerowej utopii: przypadek Natalie Barney i kabaretu muzycznego Kiki & Herb 233
Małgorzata Leyko, Rudolf Laban: kryształ, roślina, zwierzę 245
3 Performer
Katarzyna Woźniak, Nowoczesny/ponowoczesny – Grotowski w poszukiwaniu esencji tożsamości Performera 255
Dagmara Łuba, Anna Matras, Iwan Wyrypajew. Showman jako nowy model artysty teatru 263
Dariusz Kosiński, Wojna z Arlekinem, czyli to macie, co się państwu daje 271
Paolo Puppa, Opowiadacze historii we Włoszech – wybrane aspekty (przełożyła Katarzyna Woźniak) 279
Jolanta Dygul, Prolog w teatrze włoskim: Goldoni i Fo 293
Katarzyna Lemańska, Karolina Wycisk, Harakiri Farmers – nowy wizerunek artysty performera w teatrze tańca 307
Julia Hoczyk, Tancerz butō jako performer, ciało jako spektakl. Kilka uwag o obecności tancerza i percepcji ciała w butō 315
Jadwiga Majewska, Tancerz jako postać i performer 327
Dobrosława Marszałkowska, Charakterystyka działań performerskich Yasumasy Morimury 339
Halina Waszkiel, Lalkarz- performer 347
Julia Szczęsna, Żywe pomniki – performer uliczny 357
Noty o autorach 369
Indeks nazwisk 377
Wybierz rozdziały:
Wartość zamówienia:
0.00 zł